12.11 Persoonlijk Assistentiebudget (PAB)

Sarah, sinds enkele jaren rolstoelgebruiker, neemt deel aan het experiment 'persoonlijk assistentiebudget'. Ze heeft op jaarbasis een budget van 15000 euro ter beschikking. Haar familie is daar heel blij om en zelf voelt ze zich minder afhankelijk dan vroeger. Sarah durfde vroeger moeilijk op straat te komen; ze was bang in het drukke verkeer. In haar assistent, die ze zelf heeft gekozen en die ze met haar budget betaalt, heeft ze volledig vertrouwen. Nu begeeft ze zich veel vaker buitenshuis. Het betekent voor haar een belangrijke stap naar meer zelfstandigheid.

  • Wat ?

    Een persoonlijk assistentiebudget is een som geld die u als persoon met een handicap krijgt van de overheid en die u uitgeeft aan de assistentie die u nodig heeft vanwege uw handicap. De som verschilt in functie van de hoeveelheid assistentie die u nodig heeft. U betaalt hiermee personen die u zelf kiest; die worden persoonlijke assistenten genoemd. U kan om het even wie kiezen, behalve uw partner, ouders of kinderen.

  • Doelstelling

    De meerkost voor assistentie die verbonden is aan een handicap, wordt door de overheid momenteel voornamelijk in natura betaald. Dit wil zeggen dat de overheid geld geeft aan instellingen zoals dagcentra. De bedoeling van het persoonlijk assistentiebudget is datzelfde geld rechtstreeks aan de persoon met een handicap te geven, zodat die zelf de nodige zorg en assistentie kan organiseren. Het systeem zou uiteraard enkel gehanteerd worden voor mensen die er uitdrukkelijk voor kiezen.

  • Aanvraagprocedure
    1. voorwaarde
      Aangesloten zijn bij het Vlaams Fonds. Indien u nog niet aangesloten bent, volg dan de procedure vermeld in 12.7.
    2. PAB-aanvraagformulier
      Aanvragen bij de provinciale afdeling van het Vlaams Fonds
    3. inschaling
      Tijdens de inschaling, d.w.z. tijdens een gesprek met een erkend multidisciplinair team, wordt een evaluatie gemaakt van uw beperkingen en uw behoefte aan assitentie. Er wordt ook een inschatting gemaakt van het gemiddeld aantal door u benodigde uren assistentie per week. Bereid u goed op dit gesprek voor, hiervan hangt immers deels uw erkenning af. U kan bij voorbeeld een weekschema maken van activiteiten waarbij u assistentie kan gebruiken.
    4. deskundigencommissie
      Oordeelt of u in aanmerking komt voor een PAB en hoeveel uw budget (steeds tussen zal bedragen. Daar de overheid een beperkt jaarlijks budget vrijmaakt om de assistentiebudgetten te bekostigen (in 2001 konden hierdoor maximaal slechts 400 budgetten worden toegekend), werden prioriteitenregels opgesteld. Bij de beoordeling of u in aanmerking komt, wordt zo onder meer rekening gehouden met de aanvraagdatum, de ernst van uw handicap en uw graad van zorgbehoevendheid.
    5. beslissing
      wordt schriftelijk meegedeeld. Tegen deze beslissing kan u beroep aantekenen. Dit doet u door binnen dertig dagen na de beslissingsname een aangetekend schrijven te sturen naar de arbeidsrechtbank van het arrondissement waar u woont.

  • Start
    1. indienstname van persoonlijke assistenten
      Als werkgever dient u zelf of via bestaande organisaties (een zelfstandige hulpverlener, een interimkantoor, een PWA) een assistent aan te werven. Indien u zelf een persoon aanwerft dient u zelf vacatures te plaatsen, selectiegesprekken af te nemen, loon te bepalen, arbeidsovereenkomst af te sluiten, aan te sluiten bij instanties zoals RSZ, etc., ). U bepaalt zelf de frequentie en het takenpakket van de perrsoonlijk assistent.
    2. takenpakket van de persoonlijk assistenten
      • assistentie bij huishoudelijke activiteiten, lichamelijke activiteiten en verplaatsingen
      • assistentie in functie van schoollopen, werksituatie en dagactiviteiten (vb. hulp tijdens schoollessen)
      • (ortho-)pedagogische assistenite (vb. telefoon leren gebruiken, opbouwen sociaal netwerk)
      • gespecialiseerde (kinder-)opvang (max. 4 u/week)
    3. eerste uitbetaling
      Het allereerste voorschot van uw PAB (zie ook "uitbetaling PAB") wordt betaald wanneer het Vlaams Fonds een kopie heeft van de arbeidsovereenkomst met uw persoonlijk assistent en het "startformulier". Het budget dat u het eerste jaar ontvangt, hangt af van de datum waarop uw eerste assistent bij u komt werken.

      Een voorbeeld:
      De deskundigencommissie kende u op 1 augustus 2002 een budget toe van 30 000 euro op jaarbasis. Uw eerste contract start op 1 oktober 2002. U ontvang tdan in 2002 3/12 van uw jaarbudget (7 500 euro) Vanaf 2003 ontvangt u jaarlijks 30 000 euro.

  • Hoe wordt de uitbetaling van het PAB geregeld?
    Per kwartaal ontvangt u één vierde van het jaarlijks toegekende budget (voor het ganse jaar 2002 minimum 7634,61 euro en maximum 35 628,17 euro). Dit bedrag geldt als voorschot voor uw uitgaven van de rest van het jaar en wordt via een overschrijving op uw rekening gestort.
    Per kwartaal geeft u de onkosten (met bewijsstukken) door aan het Vlaams Fonds. Minstens 95 % van uw PAB dient u te besteden aan personeelskosten(lonen, verzekeringskosten, zorgconsulent, etc.). Maximaal 5 % mag besteed worden aan indirecte kosten (telefoonkosten, verplaatsingskosten, lidmaatschap budgethoudersvereniging,etc.) .
    Op het einde van het kalenderjaar maakt het Vlaams Fonds een afrekening. Als dan niet het volledige jaarbudget werd opgebruikt, moet u het resterende bedrag terugbetalen.

  • Wat zijn zorgconsulenten?
    Dit zijn personen van een erkende thuisbegeleidingsdienst die u -indien u dit wenst- adviseren en bijstaan bij het opstellen, het uitvoeren en het bijsturen van uw assistentieplan. U mag de kosten hiervoor betalen met uw PAB. Indien u een beroep wenst te doen op een zorgconsulent, vermeld dit dan bij uw inschaling: bij de bepaling van de budgethoogte wordt hiermee immers rekening gehouden.

  • Wat zijn budgethoudersverenigingen?
    Dit zijn verenigingen die de taak hebben de persoon met een handicap, indien hij dit wenst, te informeren over het PAB. Als u -tegen betaling- lid wordt van één van deze verenigingen, kan u bij voorbeeld vormingsbijeenkomsten bijwonen of persoonlijk advies en informatie ontvangen over de opdrachten en de verplichtingen die u heeft als werkgever van persoonlijke assistent(en) en als beheerder van uw budget. Wanneer u een aanvraag voor PAB wenst in te dienen, kunnen deze verenigingen ook uitgebreide informatie verstrekken over de aanvraagprocedure. De lidmaatschapskosten mogen met uw PAB betaald worden.

  • Verdere informatie

    Meer informatie over het experiment 'persoonlijk assistentiebudget' en over de eventuele veralgemening ervan kan u verkrijgen bij het Vlaams Fonds dat het experiment uitwerkt, of bij het Vlaams Independent Living centrum, een beweging die opkomt voor de belangen van mensen met een handicap en die het experiment mee opvolgt.

    Vlaams Fonds
    Sterrenkundelaan 30
    1210 Brussel
    tel: (02) 225 84 11

    Independent Living Vlaanderen vzw
    Bevrijdingslaan 37
    8000 Brugge
    Tel: (050) 31 54 17

Bron: Werkgroep thuisverzorgers vzw


Seniorennet