Volgens oude sagen en vertellingen komt Antwerpen van "handwerpen", waarmee teruggegrepen wordt naar het verhaal dat er een reus woonde (Antigoon) op die plaats, die schepen verplichtte tol te betalen. Een Romeinse soldaat, Brabo, zou de reus verslagen hebben en zijn hand afgehakt hebben. Het verhaal is nog in levende lijve zichtbaar, het standbeeld van Brabo siert immers de Antwerpese Grote Markt.
Vertelsels zijn zelden waar, zo ook in het geval van Antwerpen: de naam zou komen van "aanwerp", een soort van schorre die gevormd wordt in een rivierbocht (op de plaats van huidige Steen). De plaats was reeds bewoond tijdens de Romeinse periode, en rond 900 werd een versterking gebouwd, die later omgevormd werd tot het Steen, dat nu nog de kaaien siert. Rond het jaar duizend werd de stad een onderdeel (en grensstad) van het Duitse Rijk, waardoor het een belangrijkere rol toebedeeld kreeg. De stadkern groeide, in eerste instantie rond het Steen, iets later ook op de plaats van de kathedraal, waar een vroege voorloper werd gebouwd.
Vanaf de veertiende eeuw kende de stad een sterke bloei, onder impuls van de haven en de handel. Langzaam aan werd Antwerpen het economische en financiële hart van Europa, met zijn hoogtepunt tijdens de zestiende, de zogenaamde Gouden Eeuw van Antwerpen. De economie bloeide, en de cultuur volgde. Enkele bekende namen uit deze periode: Breugel en Metsys (schilders), de wetenschappers Ortelius, Mercator, Lipsius en Plantijn (de drukker).
De godsdienstige twisten tussen het calvinistische Noorden (Nederlanden) en katholieke Zuiden (vooral dan de Spanjaarden, die ook deze regio bezetten), zorgden uiteindelijk voor het einde van de bloeiperiode van Antwerpen. In 1585 werd de stad door Spanje veroverd, nadien sloten de Nederlanders de Schelde af, en dit was het einde van de Gouden Eeuw. Heel wat rijke Antwerpenaren ontvluchtten de stad en trokken naar Nederland (vooral naar Amsterdam en Leiden), en Amsterdam nam in de 17de eeuw de fakkel van Antwerpen over als wereldcentrum.
Daarna was het wachten tot na de onafhankelijkheid van België in de negentiende eeuw, tot de Antwerpse haven weer kon groeien. Het deed dat uitstekend, en heeft zich nu weer opgewerkt tot één van de grooste havens van Antwerpen, en een wereldcentrum voor de chemische industrie.
De stad heeft zich ook opgewerkt tot de belangrijkste stad in Vlaanderen, met meer dan een half miljoen inwoners. In 1993 was het Culturele hoofdstad van Europa.
Antwerpen is ook het wereldcentrum van de diamant, vooral in handen van Joden en geconcetreerd rond het Antwerpse station. Er is zelfs een diamantmuseum. Waardevolle informatie over diamant in Antwerpen, op de site van Toerisme Antwerpen.
Bron tekst: Toerisme Antwerpen |
