7.2 Rare jongens, die Amerikanen!

Veel Belgen zijn fier op hun taal, Nederlands. Maar als je wat wil mee evolueren, móet je er alle mogelijke Engelse computertermen bijnemen, of toch niet?
De makers van www.Seniorennet.be hebben geprobeerd om dit te stoppen en (samen met een Van Dale woordenboek) alles een mooie Nederlandse vertaling te geven…

Bij een meerdere media (multimedia) rekenaar (computer) hebben we 2 grote onderverdelingen: harde en zachte spullen (hard- en software).

We beginnen met de harde spullen (hardware), die hoofdzakelijk worden gemaakt in de Silicium Vallei (Silicon Valley): je hebt een moederbord (motherboard) waar een Centrale Verwerkingseenheid (CPU: Central Processing Unit) op staat, maar je hebt hier ook het "Alleen maar Lezen"-geheugen (ROM: Read Only Memory) en het "Willekeurig Toegangs"-geheugen (RAM: Random Acces Memory), dat samen met je harde schijf (hard disk) toch wel noodzakelijk is voor je persoonlijke rekenaar (PC: Personal Computer).
Overigens heb je ook een modulator/demodulator (modem) nodig, waarvoor vertel ik je straks.
Misschien is het ook nog leuk om te weten dat je er een ijskast of afkoeler (cooler) op je centrale verwerkingseenheid (CPU: Central Processing Unit) zit en dat je één of meerdere logische bussen (logical bus), een schilfer (chip) met je "Basis Invoer-Uitvoer"-systeem (BIOS: Basic Input-Output System) op je moederbord hebt. Je hebt ook een drukker (printer) die aangesloten is via een tussengezicht (interface). Uiteraard heb je ook een klein knaagdier of muis (mouse), een toetsenbord (keyboard) en liefst een plat scherm (flat screen) of zelfs een aanraakscherm (touch screen)?
Zo, dat is voldoende basis van de hoge technologie (hightech), nu stappen we over naar de zachte spullen (software)

Om te beginnen heb je een functionerend systeem (operating system) nodig, bijvoorbeeld Ramen (Windows). Dit wordt gemaakt door firma KleinZacht (MicroSoft), dit bedrijf is van Billy Sluis (Bill Gates).
Nadat je alles op je rekenaar (computer) een plaats hebt gegeven (install/geïnstalleerd) vanaf de flodderige schijf (floppydisk) of de Beknopte Schijf (CD: Compact Disk) (en uiteraard ook de Beknopte Schijfsleutel (CD-Key) te hebben ingegeven), kan je het functionerend systeem (operating system) opstarten.
Eerst moet je je inschrijven (inloggen) en een wachtwoord (password) opgeven.
Op de meeste rekenaars (computers), notitieboekjes (notebooks) of draagbare rekenaars (portable computers) staat het pakket Kantoor (Office) op, daarom gaan we hier even dieper op in. (Je opent een programma via een kortsnede (shortcut)).

In Kantoor heb je het meest bekende programma Woord (Word), hier kan je teksten en brieven schrijven, maar ook knutselen: knippen (cut), verwijderen (delete), plakken (paste) en kopiëren (copy). Dit alles maakt gretig gebruik van het klembord (clipboard).
Dan heb je Overtreffer (Excel) en Toegang (Access), dat laatste is vooral voor een gegevensbank (database). Maar je hebt ook nog Stopcontact (Powerpoint), Snelle Uitkijk (Outlook Express), voor elektronische post (e-mail), Voorpagina (Frontpage) en Uitgever (Publisher). Meer ga ik je er niet over vertellen, als je problemen hebt, bel je gewoon naar het hulpbureau (helpdesk).
Ik wil even vermelden dat veel programma's worden geschreven in de taal Basis (Basic), dit gebeurt met behulp van het programma Visuele Basis (Visual Basic).

In Ramen (Windows) zit uiteraard méér, je hebt bijvoorbeeld ook Verven (Paint), hier kan je allerlei beelden (images) bewerken.

Een populaire toepassing van de computer is toch wel Internet. Je hebt hier wel een bladeraar (browser) voor nodig, dit kan Internet Ontdekkingsreiziger (Internet Explorer) of NetSchacht (NetScape) zijn, of wat dacht je van Opera?
Om op Internet te geraken heb je ook een rekening (account) nodig bij een Internet Dienstenvoorziener (ISP: Internet Service Provider), maar dat is niet alles…
Wanneer je op de lijn (online) bent, moet je inschrijven (inloggen) en een wachtwoord (password) opgeven.
Op Internet kan je figuren en bestanden neerladen (downloaden) of juist opladen (uploaden).
Erg veel basis of achtergrond van de werking van het Internet moet je niet kennen, maar toch nog even dit: op je rekenaar (computer) wordt er een "communicatie overdracht-akte/internetakte" (TCP/IP: Transfert Communication Protocol/Internet Protocol) ingesteld, dit zorgt ervoor dat jou rekenaar (computer) kan communiceren met iedere andere rekenaar (computer) in de wereld.
Ieder bestand of pagina op het Internet heeft overigens een uniek adres, dit adres begint meestal met http, dit is "Overdreven Overdracht tekstakten" (hupertext transfer protocol), maar ook veel voorkomend (vooral voor programma's e.d.) is FTP, dit betekend "bestandsoverdracht-akte" (file transfer protocol).
Maar ook babbelen (chatten) en elektronisch posten (e-mailen) zijn veel gebruikte toepassingen, voor deze is het best leuk dat je de glimlachen (smileys) kent.
Een groot probleem op Internet is de beveiliging (security), want jou rekenaar (computer) is nooit veilig: er liggen altijd krakers (hackers) en ontcijferaars of krakers (crackers) op de loer, om dit tegen te gaan heb je een goede vuurmuur (firewall) nodig.
Ook virussen, worden (worms) en Trojaanse paarden zijn een gevaar, maar ook hier is er een zachte spullenpakket dat een oplossing biedt: de virusaftaster (virusscanner).
Op Internet vind je bijvoorbeeld ook alternatieven voor je bureautop of bureaublad (desktop) en ook andere schermredders (screensavers).

Op Internet kan je overigens ook bestuurders (drivers) gratis krijgen voor je vreugdestok (joystick), je spelletjes (games), je Speelstation (Playstation) of andere "Insteek en speel"-apparaten (Plug and Play) of toebehoren (accessoires).
Er worden op Internet ook veel koekjes (cookies) gebruikt, dit vooral om het jou makkelijker te maken: men onthoud welke taal je spreekt, je adresgegevens,…
Veel webmeesters (webmasters) beginnen ook gebruik te maken van allerlei interactiviteiten. Bijvoorbeeld leuke Java-invoegesls (Java-applets), maar ook steeds meer en meer maakt men gebruik van Flits (Flash). De eerste keer moet je een steek-in (plugin) neerladen (downloaden), zodat alles goed wordt weergegeven.
Er bestaan op Internet honderden poortterreinen (portaalsites), die op de hoogte (up-to-date) worden gehouden, dit is bijvoorbeeld www.SeniorenNet.be of www.FreePage.be
Deze terreinen (sites) willen dat je hen zet als thuispagina (homepage) of startpagina (startpage) of hen eventueel bij je favorieten (favorites) plaatst. Het voordeel is dat je steeds het laatste nieuws te zien krijgt, maar ook schakels (links) naar de belangrijkste terreinen (sites), zodat je niet veel tijd verliest met het zoeken via de zoekingenieurs (searchengeniers) voor de juiste "Gelijkmatig Hulpbron Locatie" (URL: Uniform Resource Locator) of het "Internet akte"-adres (IP-adres: "Internet Protocol"-adres).

Nu gaan we af de lijn (offline), ook nu nog kunnen rekennaars met elkaar praten, dit gaat door middel van het lokaal domeinnetwerk (LAN: Local Area Network), dit wordt vooral in scholen en bedrijven gebruikt.

Er zijn heel wat verschillende soorten zachte spullen te krijgen: betaalspullen (payware), deelspullen (shareware) en gratis spullen (freeware).
Omdat ieder programma kan verbeterd worden, zijn er bijwerkers (updates), verbeteringen (upgrades) en Dienst Pakketten (Service Packs).
Wij vinden dat bv. Firma KleinZacht (MicroSoft) wat meer mag ontluizen (debuggen), dit is het programma goed testen en de fouten eruithalen, want je krijgt tijdens het werken regelmatig blauwe schermen (blue screen), fatale vergissingen (fatal errors), Dr. Watson en een botsing (crash).
Dan moet je natuurlijk je oude terug-op (back-up) nemen en je gegevens terug binnenhalen (restoren).
Als je nu écht niet tevreden bent, dan kan je het programma 'zijn plaats afnemen' (uninstall) en je rekenaar (computer) afsluiten (shut-down).

Zo, dit was het. Nu is het aan jou om te beslissen of we nu de Nederlandse of toch maar de Engelse termen gaan verdergebruiken…

Klik hier om verder te gaan naar hoofdstuk 8

Klik hier voor het hoofdmenu.

Extra informatie:
Moest u deze tekst willen overnemen of gebruiken, dan moet u éérst schriftelijke toestemming vragen aan de auteur, Pascal Vyncke, dit is normaal geen enkel probleem op voorwaarde van een bronvermelding. (ik vraag dit om te weten waar de tekst zoal verschijnt).
© Pascal Vyncke. Alle rechten voorbehouden.

De Engelse computertermen zijn vrij vertaald, met behulp van de Kramers Talen CD-ROM, Van Dale Taalweb en Wolters Sterwoordenboek.