Verpleger aansprakelijk voor diefstal?

Juridisch advies

< Vorige	Archief	Volgende >

Een patiënte wordt opgenomen in het ziekenhuis. Zij neemt haar handtas mee maar van zodra zij de operatiezaal in moet, moet zij haar handtas achterlaten. Zij vraagt aan de verpleger of ze haar handtas mag achterlaten in zijn kantoor. De verpleger gaat akkoord. Na de behandeling gaat de patiënte naar het kantoor van de verpleger om haar handtas terug te nemen. Deze blijkt echter verdwenen te zijn! Kan het ziekenhuis aansprakelijk gesteld worden voor deze diefstal?

"Bewaargevingovereenkomst"

Om een antwoord te kunnen formuleren op deze vraag, moet er in de eerste plaats nagegaan worden of er hier sprake kan zijn van een "bewaargeving". Dit is een contract waarbij de ene partij een zaak afgeeft ter bewaring aan de andere partij. De bewaarnemer verbindt er zich toe om voor deze zaak te zorgen en ze later ook terug te geven. De bewaarnemer (hier dus de verpleger) is ertoe verplicht de ontvangen zaak (de handtas) zorgvuldig te bewaken.

Er wordt echter van de bewaarnemer niet meer verwacht dan dat hij voor de zaak die hij in bewaring nam, even goed zorgt dan voor zijn eigen goederen. De bewaarnemer is dus eigenlijk maar aansprakelijk indien hij ten aanzien van de ontvangen zaak minder zorgvuldig is geweest dan ten aanzien van zijn eigen goederen.

Van zodra er naar gevraagd wordt, moet de bewaargever de zaak teruggeven. Geeft de bewaarnemer de zaak niet terug, dan bestaat er ten opzichte van hem een vermoeden van schuld. Dit vermoeden kan alleen afgewenteld worden indien het bestaan van een vreemde oorzaak bewezen wordt, of van het feit dat de bewaarnemer toch alle mogelijke maatregelen had genomen ter bewaring van de zaak. Zo zal diefstal niet automatisch gelijk gesteld worden met overmacht. Bij diefstal zal de bewaarnemer alleen aan zijn aansprakelijkheid kunnen ontsnappen indien hij bewijst dat hij die diefstal niet mogelijk maakte of dat hij de diefstal niet gemakkelijker heeft gemaakt door een fout of nalatigheid.

Indien er iets misloopt is het aan de bewaargever (de patiënte) om aan te tonen dat de bewaarnemer (de verpleger) zich niet als een goed bewaarnemer heeft gedragen. Slaagt de bewaargever erin dit aan te tonen, dan zal de bewaarnemer effectief aansprakelijk kunnen gesteld worden voor de opgelopen schade.

Komen partijen onderling niet tot een akkoord, dan zullen zij zich naar de rechter moeten wenden die dan een beslissing moet nemen. Een voorbeeld uit de praktijk.

Een praktijkvoorbeeld

An bevindt zich in dezelfde situatie als deze omschreven in onze inleiding.

Uit de feiten bleek ook in deze zaak dat de verpleger zijn kantoor gedurende een bepaalde tijd had verlaten om medicijnen te gaan halen. Wellicht is in deze tijd de handtas van An gestolen. An vindt dat hier de regels betreffende "bewaargeving" van toepassing zijn en dat het ziekenhuis aansprakelijk is voor deze diefstal van haar handtas. An ging er namelijk van uit dat haar handtas onder toezicht van de verpleger stond. Bovendien was hij ermee akkoord gegaan om haar handtas te bij te houden en te bewaken.

Er was dus een wilsovereenstemming tussen beide partijen.

An stapt naar de rechter om het ziekenhuis aansprakelijk te horen stellen en een schadevergoeding te bekomen, zijnde 1.500 EUR.

De eerste rechter geeft haar echter ongelijk! Ze ziet zich genoodzaakt om in beroep te gaan.

De rechter in hoger beroep stelt dat er effectief sprake is van een "bewaargeving". Het is heel normaal dat een ziekenhuis niet kan toestaan om een handtas mee te nemen naar de operatiezaal. Deze moet zoveel mogelijk steriel blijven. Dit houdt in dat de verpleger inderdaad moest instaan voor het zorgvuldig bewaken van de handtas. Het feit dat de verpleger zijn kantoor heeft verlaten, houdt in dat hij zijn plicht inzake bewaarnemer niet correct heeft uitgevoerd.

Anderzijds stelt de rechter hier ook dat niet alleen de verpleger tekort is gekomen aan zijn verplichtingen als bewaarnemer, maar ook An zelf heeft een fout gemaakt. Dit door naar het ziekenhuis te stappen met een handtas met veel geld erin! An had volgens de rechter moeten weten dat zij ten tijde van haar behandeling haar handtas zou moeten achterlaten. Zij heeft geen enkel argument aangehaald waarom ze met zoveel geld naar het ziekenhuis was gestapt. De rechter vindt dat zij niet als een normaal voorzichtig persoon heeft gehandeld en dat hier zeker rekening moet mee gehouden worden. Zij krijgt een schadevergoeding van

750 EUR.

Besluit

In hoger beroep krijgt An dus gedeeltelijk gelijk. Voor het overige aanziet de rechter haar ook als gedeeltelijk aansprakelijk voor dit voorval. In de praktijk is het echter zo dat steeds de juiste feiten en omstandigheden moeten nagegaan worden en dat de rechter daarna beslist op een soevereine manier.

Vrijdag 14 Maart 2008