Haarden en kachels

De haard is tijdens de wintermaanden één van de grote sfeermakers in de woonkamer. Er gaat toch niets boven een gezellig knetterend en warm vuur. Het vuur wordt vooral bij speciale gelegenheden in de woonkamer gehaald: wanneer er bezoek is, tussen Kerst en nieuwjaar, wanneer het echt koud is en voor de échte romantiek.
Daarnaast is een haard of kachel de ideale bijverwarming voor de tussenseizoenen.

Types
Open haard

- de oudste haardvorm
- qua vormgeving is hier nagenoeg alles mogelijk
- een ander voordeel is dat je het vuur hoort knetteren
- daar tegenover staat echter het hoge verbruik en lage rendement
- een open haard geeft ook meer vuil

Inbouwcassette

- wordt in een nis in de muur geïnstalleerd
- moeten uitgerust worden met een ventilator om de warme lucht weg te blazen
- bij de houtbranders zijn de cassettes vervaardigd uit gietijzer en soms ook in combinatie met plaatstaal. Je kan er onder meer hout, kolen en briketten in branden.

Liftdeurhaard

- is een variant op de inbouwcassette
- kan zowel met open als gesloten deur branden. In het eerste geval geniet je van het effect van een open haard
- deze haarden zijn maar zelden uitgerust met een ventilator
- het binnenwerk bestaat uit vuurvaste steen of plaatstaal
- deze modellen zijn alleen beschikbaar als houthaard

Voorzethaard

- nemen meer plaats in dan inbouwhaarden of - cassettes
- het binnenwerk is vervaardigd uit gietijzer of vuurvaste steen
- het design wordt volledig bepaald door de fabrikant. Bij de andere types heb je dit zelf nog deels in de hand omdat je de mantel kiest

Speksteenkachels

- de kachel wordt bekleed met speksteen, een accumulerende natuursteen
- deze steen slaat de warmte op en geeft die geleidelijk aan de omgeving af. Je moet dus maar een korte periode stoken en geniet toch lang van stralingswarmte
- halen dankzij dit principe een hoog rendement

Tegelkachels

- de kachels zijn opgebouwd uit vuurvaste stenen die op hun beurt bekleed zijn met keramische tegels
- deze tegels slaan de warmte op en geven deze geleidelijk af onder de vorm van stralingswarmte (cfr speksteenkachels)

Brandstof
Hout

- geeft een gezellige indruk. Wordt nog beschouwd als ‘the real thing’
- Heeft ecologisch een streepje voor. Het CO2-gas dat vrijkomt uit de verbranding wordt door groene planten omgezet in zuurstof. Houtkachels dragen dus niet bij tot het broeikaseffect
- Hout blijft gemakkelijk beschikbaar
- Minder vanzelfsprekend is de bewaring. Het hout moet goed droog zijn alvorens het gebruikt kan worden in de haard of kachel. Vochtig hout verlaagt het rendement

Houtpellets

- korrels samengeperst houtafval
- ze verbranden beter en zuiverder dan houtblokken
- Je heb een aangepaste kachel nodig om met houtpellets te stoken
- Voor de pellets heb je een gepaste opslag (silo) nodig of een bak bij de kachel met een beperktere inhoud

Gas

- gaskachels zijn onderhouds- en gebruiksvriendelijker dan houtkachels
- in gashaarden wordt de brandstof geïmiteerd. Naast de klassieke namaak houtblokken of kolen, heb je nu ook witte keien, variërend van klein tot groot
- bij gashaarden zijn twee verschillende systemen mogelijk:

• open systeem: werken net als houtbranders met een klassiek rookkanaal
• gesloten systeem: werken volgens het buis-in-buisprincipe. Via de opening tussen de binnenste en buitenste buis wordt de nodige verbrandingslucht aangezogen. De rookgassen worden onder druk afgevoerd via de binnenste buis.
  Haarden met een gesloten systeem kunnen eenvoudig geplaatst worden wanneer een schoorsteen ontbreekt, bijvoorbeeld in een appartement

Dimensionering
Welk rendement moet de kachel halen? Dit is afhankelijk van de grootte van de ruimte waarin ze wordt geplaatst. Overdimensioneer een kachel niet; de ruimte zal al snel té warm worden

Rookkanaal
- zorg voor een correcte diameter van het rookkanaal
- een rookkanaal met een te kleine diameter, krijgt de rookgassen niet afgezogen
- een te grote diameter kan leiden tot condensatie in het kanaal
- beslis voor de bouw van het rookkanaal welke kachel of haard je zal plaatsen. Op die manier kan je al de correcte diameter van het rookkanaal.

Luchttoevoer
- zuurstof is een onmisbaar ingrediënt voor een goede verbranding
- een extra luchttoevoer is onontbeerlijk. Doorgaans gebeurt dit via de kelder. Wanneer dit niet mogelijk is, kan de aanvoer ook via de vloer naar de dichtst bijzijnde buitenmuur gebeuren
- wanneer je de luchttoevoer niet tijdens de bouwwerken plaatst, maak dan foto’s van de plaats waar deze eventueel zal komen. Zo weet je achteraf precies waar zich leidingen bevinden.

Tips
- Koop nooit te groot
- Bespaar nooit op de aansluiting
- Bezuinig niet op brandveiligheid. Plaats dus zeker niet alleen gipsplaten rond de haard.
- Oververhit het toestel nooit
- Informeer je op voorhand bij een vakman. Zeker als je in je nieuwbouw een kachel of haard wenst te plaatsen
- De verbinding tussen het toestel en het rookkanaal moet 100 procent rookdicht zijn
- Ga na of toestellen uitgerust met een ventilator ook over het verplichte CE-label beschikken
- Gebruik de afzuigkap niet wanneer je de kachel aanmaakt (dit geldt niet voor gesloten gashaarden)
- Voorzie geen vloerverwarming en/of isolatie op de plaats waar je houtkachel of -haard zal komen

Bron: Habitos