Waar vandaan: Mobiliteit > De digitale tachograaf

De digitale tachograaf

Wat?

Je hebt er ongetwijfeld al over gehoord, de digitale tachograaf. Maar wat is dit nu eigenlijk? En waarom is deze ingevoerd?

De digitale tachograaf heeft volgende doelstellingen:

  • De verkeersveiligheid versterken.
  • De werkvoorwaarden van de bestuurders verbeteren.
  • De eerlijke concurrentie bevorderen.
  • Het beheer van de ondernemingen vergemakkelijken.

Een goed beveiligd systeem

Het systeem bestaat uit de digitale tachograaf zelf die verbonden is met een bewegingsopnemer. Hij bestaat verder uit een geheugen, een leesvenster, een verbinding voor gegevensoverbrenging, twee kaartlezers en een printer.

Het geheugen van het apparaat kan de gegevens met betrekking tot het voertuig en de bestuurders ervan van minstens 365 kalenderdagen opslaan. Drie geheime sleutels verzekeren de beveiliging van de registratie en de bewaring van de gegevens.

Op welke voertuigen?

De digitale tachograaf dient geïnstalleerd te worden op alle voertuigen die onderworpen zijn aan verordening 3820/85 betreffende de rij- en rusttijden, die voor de eerste keer in het verkeer worden gebracht vanaf 5 augustus 2005 en die door de bestuurders zowel voor vervoer voor eigen rekening als voor vervoer voor rekening van derden gebruikt worden.

Het betreft behoudens enkele uitzonderingen:

  • de voertuigen gebruikt voor het vervoer van goederen met een maximaal toegelaten massa, inbegrepen opleggers of aanhangwagens, van meer dan 3,5 ton;
  • de voertuigen gebruikt voor het vervoer van personen die meer dan 9 personen, bestuurder inbegrepen, kunnen vervoeren.

De kaarten

  • De bestuurderskaart vervangt het huidige registratieblad (schijf) en slaat de gegevens van de prestaties (rijden, rusten, …) van de bestuurder van de laatste 28 dagen op.

     
  • De bedrijfskaart geeft toegang tot de gegevens van de voertuigen en de bestuurders van het bedrijf die in het geheugen van het apparaat zijn opgeslagen.

     
  • De werkplaatskaart laat het initialiseren, ijken en calibreren van het apparaat toe, evenals een aantal andere technische interventies. 

     
  • De controlekaart maakt het de bevoegde agenten mogelijk toegang te hebben tot de in het geheugen van het apparaat en in de bestuurderskaart opgeslagen gegevens en/of ze te downloaden.

     

Overbrenging van de gegevens

De in het geheugen van het apparaat, op de bestuurderskaarten en op de werkplaatskaarten opgeslagen gegevens moeten regelmatig door de ondernemingen naar externe opslagmedia overgebracht worden om een gegevensbestand te vormen dat de controles toelaat.
Deze gegevensbank is eveneens een belangrijk hulpmiddel voor een efficiënt bedrijfsbeheer.

Interoperabiliteit.

Een volledige interoperabiliteit is verzekerd. Alle kaarten zullen in alle apparaten gebruikt kunnen worden, wat ook het merk ervan is. Alle apparaten zullen alle kaarten aanvaarden.

In welke landen?

Vanaf 5 augustus 2005 is de digitale tachograaf verplicht in :

  • alle lidstaten van de Europese Economische Ruimte (de 25 lidstaten van de Europese Unie + IJsland, Noorwegen en Liechtenstein) ;
  • Zwitserland.

Is de bestuurderskaart bedrijfs- of persoonsgebonden?

De bestuurderskaart is uiteraard persoonsgebonden, voorzien van een pasfoto en de grafische handtekening van de bestuurder. Deze kaart vervangt de traditionele papieren tachograafschijf, die ook altijd persoonsgebonden is.

Hoe werkt de digitale tachograaf?

De digitale tachograaf werkt in combinatie met tachograafkaarten. De tachograaf registreert o.a.:

  • De rij- en rusttijden van de chauffeur;
  • De snelheid van het voertuig;
  • De gereden afstand;
  • De verschillende soorten werkzaamheden zoals rijtijd, beschikbaarheidstijd, overige werktijd,  werkonderbrekingen en  rusttijd;
  • De onregelmatigheden.

De gegevens worden op twee manieren opgeslagen: in het geheugen van het apparaat en op de persoonlijke tachograafkaart van de chauffeur. Deze bestuurderskaart houdt per chauffeur de rij- en rusttijdgegevens bij van minimaal 28 dagen. Het apparaat zelf registreert de totaalgegevens van het voertuig van de afgelopen 365 dagen.Verder bevat de digitale tachograaf een snelheidsmeter die door middel daarvan de snelheden op twee wijzen registreert:

  • De snelheid per seconde over de laatste 24 uur rijtijd. Dit kan van belang zijn voor een ongevalanalyse.
  • De overschrijdingen langer dan één minuut van de instelsnelheid van de snelheidsbegrenzer.

De bestuurderskaart registreert de activiteiten van iedere chauffeur afzonderlijk. De rij- en rusttijden zijn direct van het display af te lezen. Is de maximale ononderbroken rijtijd bijna bereikt, dan is er een visueel of sonorisch waarschuwingssignaal.

Het bedrijf als gebruiker van dit voertuig moet met behulp van de eigen bedrijfskaart alle opgeslagen gegevens uit het massageheugen van de digitale tachograaf downloaden of afdrukken. Die gegevens kunnen bijvoorbeeld ook nuttig zijn voor de bedrijfsadministratie. ( zie ook vragen 14, 15, 17 en 18)

Voor de controlerende inspecteurs bestaat een speciale controlekaart. Daarmee hebben ze toegang tot alle gegevens die in de digitale tachograaf zijn opgeslagen.

Ook om de digitale tachograaf te kunnen activeren of ijken is een speciale tachograafkaart nodig: de werkplaatskaart.

Hoe worden de rij- en rusttijden gecontroleerd ?

De bestuurderskaart is de persoonlijke kaart van een chauffeur die alleen zijn eigen rij- en rusttijden registreert. Dit gebeurt met behulp van de digitale tachograaf. Tijdens het rijden gaat dat automatisch.
Als de chauffeur overstapt op een ander voertuig met een digitale tachograaf, moet de chauffeur de kaart in de tachograaf van dat voertuig stoppen. De registratie wordt voortgezet, waarbij de rijtijd met het vorige voertuig wordt meegenomen in de berekening van de totale rijtijden. Ook als een chauffeur overstapt op een voertuig met een analoge tachograaf blijft de bestuurderskaart een rol spelen in de handhaving. De rijtijden van tachograafschijven en bestuurderskaart moeten dan gecombineerd worden. 

Welke gegevens worden op de chip van de bestuurderskaart opgeslagen?

Op de bestuurderskaart, die door de Belgische kaartuitgevende instantie wordt uitgegeven zijn o.a. de volgende gegevens op de chip van de kaart vastgelegd. Deze gegevens moeten o.a. een nauwkeurige identificatie van de chauffeur mogelijk maken.

Kaartidentificatiegegevens:
- kaartnummer;
- code van de lidstaat van afgifte en benaming van de kaartuitgevende instantie;
- datum van start en einde van geldigheid van de kaart;
- datum waarop de kaart werd uitgegeven.

Identificatiegegevens van de chauffeur (kaarthouder):
- de naam van de chauffeur;
- de voorna(a)m(en) van de chauffeur;
- geboortedatum;
- voorkeurstaal.

Rijbewijsgegevens:
- lidstaat en autoriteit van afgifte;
- rijbewijsnummer (op het moment van afgifte van de kaart).

De bestuurderskaart registreert de volgende gegevens van tenminste 28 dagen per kalenderdag:
- datum en tijd van het eerste gebruik van het voertuig;
- kilometerstand van het voertuig bij het eerste gebruik;
- datum en tijd van het laatste gebruik van het voertuig;
- kilometerstand van het voertuig bij het laatste gebruik;
- kentekennummer en lidstaat waar het voertuig ingeschreven is;
- de totale afstand die de bestuurder gedurende deze dag heeft afgelegd;
- de status van de bestuurders (alleen/met ploeg);
- de activiteiten (rijden, beschikbaarheid, werken, onderbreking/rust).

Tevens worden hier ook de gegevens betreffende de handmatige invoer opgeslagen:
- de datum en tijd van de invoer;
- de soort activiteit;
- het ingevoerde land (en de ingevoerde regio).

Moet een chauffeur zelf aangeven of hij rijdt of rust, of gaat dat automatisch?

Als het voertuig begint te rijden, wordt automatisch de activiteit 'rijtijd' geregistreerd. Als het voertuig stil staat, is de digitale tachograaf zo ingesteld dat deze periode als “andere werktijd” wordt geregistreerd. Indien deze periode geen "andere werktijd" is, moet de chauffeur zelf de juiste modus handmatig op de tachograaf selecteren, zodat deze activiteit onder die modus wordt geregistreerd.


Bronnen:
Bron tekst: FOD Mobiliteit
Bron foto digitale tachograaf en kaarten: Digitach
Bron laatste vragen: FAQ Digitach