Verstikkingsongevallen bij jonge kinderen

Thuisongevallen bestaan in verschillende soorten, waarvan verstikking een zeldzame soort is die veel minder slachtoffers maakt dan valpartijen of brandwonden. Toch mogen we deze spectaculaire en mogelijk gevaarlijke ongevallen niet vergeten. Ze zijn makkelijk te vermijden met enkele voorzorgen.

Niet tijdens de maaltijden

Kinderen verslikken zich uiterst zelden in voedsel tijdens een maaltijd, tenzij ze een neurologische stoornis hebben. Meestal gaat het om een voorwerp dat het kind in zijn mond heeft gestopt zonder de bedoeling het in te slikken. Jonge kinderen slikken soms geen voorwerp door, maar ademen het per ongeluk in tijdens een spel, uit verrassing, doordat ze in de lach schieten of diep inademen.

Een dergelijk ongeval herkennen

Inhalatie van voorwerpen veroorzaakt een penetratiesyndroom: het kind krijgt plots verstikkingsverschijnselen terwijl het net voordien nog perfect gezond was, het wordt rood en angstig, en krijgt hoestbuien. Normaal gezien verdwijnt dit syndroom vanzelf wanneer het voorwerp vastraakt in een longpijptak. De longen zijn dan grotendeels weer vrij en de ademhaling wordt opnieuw normaal.

Een penetratiesyndroom is niet noodzakelijk levensgevaarlijk en gaat soms zelfs onopgemerkt voorbij (als de ouders er niet zijn). Bent u er getuige van, breng het kind dan meteen naar de spoedgevallendienst van een ziekenhuis, om na te gaan of het voorwerp niet chirurgisch moet worden verwijderd. Leg het vooral niet plat.

Zo nodig reageren

In sommige gevallen blijft het voorwerp in de luchtpijp zitten, waardoor het kind dreigt te stikken: het hoest niet, maar stopt met ademen, beweegt niet meer en slaat blauw uit. Het gaat hier om een levensbedreigend spoedgeval waarbij onmiddellijk de hulpdiensten moeten worden verwittigd. Ook de onmiddellijke omgeving moet ingrijpen. Is het kind jonger dan zes jaar, dan moet u het zogenaamde manoeuvre van Mofenson uitvoeren. Plaats uw voet op een stoel en leg het kind op uw dij met zijn hoofd naar beneden en boven uw knie. Klop zeer hard met uw vlakke hand op zijn rug, tussen de schouderbladen.

Bij oudere kinderen is het manoeuvre van Heimlich aangewezen: druk het kind met zijn rug tegen u aan, sla uw armen onder zijn armen en maak met uw ene hand een vuist boven de navel. Druk zijn ellebogen naar achteren, leg uw andere hand op uw vuist en druk. Oefen sterke druk uit in uw richting, zodat het vreemde lichaam weer naar boven komt. Lukt het niet, voer het manoeuvre dan opnieuw uit. Is het voorwerp eruit, dan begint het kind te schreeuwen, kleurt zijn gezicht roze en begint het snel weer normaal te ademen. Het is zinloos en soms zelfs gevaarlijk om het voorwerp te proberen verwijderen met de vingers of het kind vast te nemen aan zijn voeten en met zijn gezicht naar beneden te houden.

De gevaren kennen

Het is eenvoudig: alle voorwerpen die klein genoeg zijn om in de mond van uw kind te passen, licht genoeg zijn om in de luchtwegen terecht te komen bij een diepe inademing en groot genoeg zijn om de ademhaling te hinderen als ze eenmaal in de luchtwegen zitten, zijn per definitie gevaarlijk. Denk meer bepaald aan maïskorrels, noten, parels of andere losse stukjes speelgoed, en vooral aan nootjes (onder de vier jaar zijn zij goed voor de helft van alle verstikkingsongevallen).

Om u een idee te geven: speelgoed dat losse stukjes bevat van minder dan 27 mm lang zijn af te raden voor kinderen onder de drie jaar. Pas die regel ook toe in uw dagelijkse leven en probeer alle voorwerpen van minder dan 2,7 cm lang zo veel mogelijk weg te houden van de allerkleinsten. Wees bijzonder attent als u verschillende kinderen hebt: wat oké is voor grote zus, kan gevaarlijk zijn voor het jongste broertje. Ook in dit domein is preventie essentieel!

Auteur: Marion Garteiser, Journaliste - Vivio