Waar vandaan: Boek > De Belgen in Engeland 1940-1945 > Ter zee
De Belgen in Engeland 1940-1945
|
19,95 € - 218 pagina's |
| <<< Vorige pagina |
Ter zee
De schrik van Tobermory
Dat de geallieerden na jarenlange beproevingen de slag om de Atlantische Oceaan wonnen, was het resultaat van talloze factoren. Maar één ervan was ongetwijfeld de inzet van duizenden matrozen en officieren. Tussen hen bevonden zich een aantal mannen van wie het dynamisme en vakmanschap bepalend waren voor de afloop van de oorlog. Zo iemand was de Britse commodore Gilbert Owen Stephenson (1878-1972). Hij had tijdens de Eerste Wereldoorlog op de Middellandse Zee op Duitse en Oostenrijkse onderzeeërs gejaagd en kreeg dankzij zijn ervaring in 1940 de leiding over het centrum voor duikbootbestrijding in het Schotse Tobermory. Vijf jaar lang zou Stephenson in HMS Western Isles, zoals het trainingscentrum officieel heette, de bemanningen van honderden escorteschepen opleiden tot professionele duikbootjagers.
De cursus duurde een tweetal weken en in die korte tijd bracht Stephenson zijn ‘leerlingen’ vaak in de meest onmogelijke situaties. Zijn onorthodoxe aanpak en al dan niet gespeelde onvoorspelbaarheid leverden de oude marineofficier de bijnaam ‘Terror of Tobermory’ op. Bekend is het voorval waarbij Stephenson zijn kepie op het dek van een schip gooide met de mededeling dat het een bom was. Toen een ‘leerling’ het hoofddeksel in zee schopte, kreeg hij én felicitaties van de commandant én het bevel de kepie achterna te duiken. De fantasierijke Stephenson had het ding immers plots ‘omgetoverd’ tot een drenkeling die moest worden gered. Toen Stephenson diezelfde truc een keer uithaalde met een reddingsboei, merkte een officier in opleiding op dat het wel degelijk om een boei ging en niet om iets of iemand anders. Daarop trok Stephenson meteen zijn vest uit en zette zijn kepie af. Hij sprong in het water en toen hij weer bovenkwam, riep hij uit: ‘There’s a man overboard now!’
Hoewel hij een officier van de oude stempel was, stelde Stephenson zich vrij onafhankelijk op tegenover de machtige Lords van de Admiraliteit. Die luxe kon hij zich veroorloven, omdat de marine hem uitdrukkelijk gevraagd had weer in dienst te treden, nadat hij in 1934 op pensioen was gesteld. De marinetop liet hem sindsdien de vrije hand in ‘zijn’ Tobermory. Stephensons bijzondere positie en autoriteit verklaren het respect dat hij afdwong en de vrees die hij inboezemde, ook bij de officieren. Een aantal van hen ontnam hij het bevel omdat ze om een of andere reden niet voldeden. In pure ‘Nelsonstijl’ wilde Stephenson een soort broederschap van marineofficieren creëren, met bevelhebbers die hun job toegewijd waren en die gerespecteerd werden door hun manschappen. Zo zou hij een Britse officier weggestuurd hebben omdat hij de Belgische zeelui op de korrel had genomen over de houding van koning Leopold III.
Erg geliefd was ‘Monkey Stephenson’ niet en voor velen was de toestemming om Tobermory te mogen verlaten een ware opluchting. Toch bleken de lessen van HMS Western Isles in oorlogstijd van onschatbare waarde. Alertheid, koelbloedigheid, flexibiliteit, zin voor initiatief… het waren onontbeerlijke eigenschappen in ‘the heat of the fight’. De ‘leerlingen’ van Stephenson zouden alles bij elkaar meer dan 130 U-boten en 40 vliegtuigen vernietigen en zo maakten zij de trans-Atlantische route een flink stuk veiliger voor de geallieerde konvooien.
Wie ook kennismaakte met de legendarische commandant van Tobermory was voormalig BBC-nieuwsanker Richard Baker, geboren in 1925. Hij diende tijdens de Tweede Wereldoorlog bij de Royal Navy en kwam ook in HMS Western Isles terecht. In 1972, het jaar van Stephensons overlijden, publiceerde Baker het boek The Terror of Tobermory en daarmee bezorgde hij de legendarische U-bootjager een plaatsje in de rij van grote Britse zeelui.
|
| <<< Vorige pagina... |
Kijk dan in het Helpcentrum (klik hier). Als je het daar niet kan vinden, helpen we je via e-mail op support@seniorennet.be.
